Học nhóm và tự học, hình thức học nào là hiệu quả?

Mỗi người sẽ có sở thích và cách học tập riêng của mình. Dù vậy, vẫn có những câu hỏi: Bạn nên chọn học một mình hay học nhóm? Hay cả hai? Và những điều cần cân nhắc khi bạn quyết định học một mình hay học với một nhóm bạn sẽ được bật mí ngay dưới đây: 

* Đối với hình thức tự học

Tự học là kĩ năng tự lập nghiên cứu, tự tìm hiểu thông tin, không lệ thuộc nhiều vào người khác. Đặc biệt, trong môi trường đại học, sinh viên được khuyến khích hình thành khả năng tự học. Những khi gặp vấn đề khó, sinh viên tự học sẽ nghiên cứu, tự vận dụng và liên hệ những kiến thức cùng với thông tin tự tìm tòi của mình để giải quyết vấn đề. Điều đó sẽ mang lại cho bản thân người học nhớ lâu hơn về kiến thức đó. Ngoài ra, thuận lợi của việc tự học hoặc ôn thi một mình còn giúp bạn linh động trong thời gian học, dễ dàng lựa chọn địa điểm để học, phân chia thời gian học phù hợp với bản thân.

Cụ thể việc tự học mang lại những lợi ích sau:

Thứ nhất, ghi nhớ chủ động: tự học tạo điều kiện giúp chúng ta bình tâm suy nghĩ vấn đề, thấu hiểu những kiến thức mới. Thường xuyên tự học, ôn lại các kiến thức đã biết, chúng ta sẽ ghi nhớ kiến thức một cách tốt hơn.

Thứ hai, cơ hội phát triển những ý tưởng lớn: Tự học sẽ là lực đẩy giúp chúng ta đào sâu khám phá. Chính trong quá trình đó, chúng ta sẽ thường xuyên hoài nghi, thường xuyên đặt câu hỏi cho bản thân. Và biết đâu, một ý tưởng nào đó chợt xuất hiện tr.ong đầu bạn. Có những ý tưởng bất ngờ đã làm thay đổi thế giới trong những hoàn cảnh đặc biệt.

Thứ ba, rèn luyện ý chí: Tự học là một quá trình mà ở đó mỗi người sẽ rèn luyện khả năng trau dồi cho mình sự đa dạng kiến thức, cách tư duy và giải quyết vấn đề. Thông qua tự học, kỹ năng xử lý vấn đề của mỗi người trở nên nhanh nhạy và toàn diện hơn; từ đó sẽ tự tin hơn vào khả năng của bản thân để vượt qua những kiến thức khó, cũng như cách vượt qua các chướng ngại vật trong trong một cuộc hành trình. 

Những mặt tích cực của phương pháp tự học là không thể phủ nhận. Nhưng không phải sinh viên nào cũng đạt được kết quả cao nhất với phương pháp học tập này. Vậy, những khuyết điểm của việc tư học là gì?

Thứ nhất, dễ dàng nản chí, mất động lực học tập: Não bộ cũng như cơ thể của chúng ta cực kỳ lười, nó luôn dễ dàng thỏa thuận và chọn cho chúng ta cách dễ nhất, đó là từ bỏ cái khó. Tự học cũng vậy, bạn sẽ gặp vô vàn khó khăn trong việc luôn tạo động lực học cho mình, vượt qua sự chán nản và tìm nguồn hứng khởi cho các vấn đề. Bạn rất dễ nản lòng và từ bỏ vì không ai thúc giục và quản lý bạn. Nhiều người lúc bắt đầu thì rất hào hứng, tự tin và quyết tâm sẽ theo đuổi tới cùng, nhưng hầu hết đều bỏ cuộc vì chán nản.

Thứ hai, dễ mất định hướng: tự học luôn luôn là sự tự chủ của chính mình, vậy nên nếu có một lần lạc hướng thì điều đó cũng dễ hiểu thôi mà. Tự tìm tòi sẽ khiến bạn mông lung với vô vàn tài liệu và kiến thức; học gì là trọng tâm trong khi chỉ có 2 tuần ôn tập? Đôi khi, tự học dễ cuốn bạn sa đà vào một chủ đề hoặc một nội dung nào đó, khiến cho việc học của bạn trở nên tốn nhiều thời gian, mất định hướng, và lượng kiến tự học sẽ không nhiều.

Thứ ba, kiến thức tự tìm hiểu chỉ là một khía cạnh? Đã có nhiều người tự học luôn luôn tự tin vào kiến thức mà họ có được, rồi sau đó thốt lên “ Ô vậy à, hóa ra nó là vậy, vậy mà trước tớ cứ nghĩ là của tớ đúng”. Điều này bình thường mà phải không? Việc tiếp cận kiến thức từ một phía nếu chẳng may nó chưa đúng hoặc một kiến thức quá khó, quá nhiều sẽ thật khó nếu chỉ có 1 cái đầu làm việc. Đôi khi tự học sẽ là áp lực và không khả thi với những bạn lực học trung bình khá.

*Đối với hình thức học nhóm

“ Tôi nghe thì tôi quên, tôi nhìn tôi nhớ, tôi làm thì tôi hiểu nhưng khi tôi giảng cho người khác hiểu thì đó là kiến thức của tôi” (Khuyết danh)

Nếu như tự học giúp mình chủ động mọi mặt cả về thời gian, kiến thức và lịch học thì một trong những cách khắc phục điểm yếu cá nhân, tăng hiệu suất học tập đó chính là học theo nhóm. Thực chất của việc học nhóm là để những bạn học tốt giúp đỡ những bạn học yếu hơn, mỗi thành viên đóng góp và giúp đỡ nhau để cùng đạt được một mục đích chung. Đây chính là một môi trường lý tưởng để rèn luyện kỹ năng làm việc theo nhóm ( team work skill) mà sẽ rất cần cho các bạn trong cuộc sống sau này. Những lợi ích của hình thức học theo nhóm mang lại cụ thể như sau:

Thứ nhất, học nhóm sẽ giúp bạn phát huy được mặt mạnh và cải thiện mặt còn chưa mạnh. Khó có một người theo kiểu “ Biết tuốt ” như “Hiệu trưởng Google”, có người thế mạnh ở môn học này, có người lại giỏi ở môn kia. Và đó là quy luật bù trừ của những người trong cùng một nhóm.

Sinh viên khoa Môi trường tổ chức học nhóm trên thư viện

Thứ hai, rèn luyện tư duy phản biện. Học nhóm mang tính chất hỗ trợ, hợp tác nhưng đôi khi cũng cần có sự tranh luận về một vấn đề bất đồng. Điều này khó có được khi tự học ở nhà. Qua sự bất đồng ý kiến, các thành viên trong nhóm sẽ lập luận, phân tích và thuyết phục các thành viên khác tin vào ý kiến của mình. Việc thực hành như thế có thể rèn luyện cho não khả năng tư duy nhanh hơn, kĩ năng lập luận phản biện và sáng tạo. Môi trường học nhóm đảm bảo việc học hiểu sâu hơn và đa chiều về các kiến thức mà nếu tự học có thể bạn sẽ bỏ qua.

Thứ ba, lấp đầy lỗ hổng kiến thức cho tất cả nhóm. Học nhóm mang lại một cơ hội tuyệt vời để lấp đầy những thiếu sót của mình cũng như hỗ trợ bổ sung cho các bạn yếu hơn. Bằng cách so sánh ghi chép của bản thân với các thành viên khác, bạn có thể đánh giá chính xác, cải thiện những thiếu sót, và có thêm những ý tưởng tốt hơn.

Sinh viên khoa môi trường thảo luận, trao đổi bài tập

Tương tự như tự học, việc học theo nhóm mang lại hiệu quả cao nhưng không phải không có những mặt còn hạn chế của hình thức học này là gì?

Thứ nhất, giảm sự linh động về mặt thời gian, do phải phụ thuộc vào các thành viên khác, dễ bị phân thâm, chi phối bởi môi trường xung quanh. Nhiều bạn nghĩ rằng học nhóm sẽ rất thoải mái vì nó là hình thức vừa học vừa chơi, vừa học vừa nói chuyện, "tạt ngang tạt ngửa" bàn chuyện này chuyện khác…Điều ấy đang làm hao tốn thời gian của bạn một cách vô ích.

Thứ hai, học lệch trọng tâm. Đôi khi những người bạn trong nhóm không có kiến thức như bạn, họ muốn dành nhiều giờ nghiên cứu một chủ đề mà bạn đã biết rõ trong lòng bàn tay. Khác với tự học, bạn hoàn toàn có thể tập trung vào những chủ đề mà bạn chọn và dành ít thời gian hơn cho những kiến thức bạn đã làm chủ được. Điều này có nghĩa là bạn có thể dùng thời gian của mình một cách khôn ngoan hơn.

Thứ ba, hiệu quả không cao đối với những môn học cần sự yên tĩnh để ghi nhớ. Nhiều sinh viên với khả năng tập trung còn không cao, họ khó ghi nhớ mọi thứ nếu không có không gian yên tĩnh. Và học nhóm sẽ không phù hợp cho những người như thế.

Tóm lại, học một mình hay học nhóm đều có những ưu, khuyết điểm của nó. Điều quan trọng là bạn phải xác định những yêu cầu phù hợp với bản thân như : thời gian, khả năng, và mục tiêu của chính mình. Một gợi ý từ những bạn sinh viên học tập tốt là họ luôn lựa chọn một cách thông minh và cân bằng giữa cả hai kiểu học này để phát huy và khắc phục ưu nhược điểm của chúng, từ đó đem lại kết quả học tập tốt hơn. Hãy luôn tập xây dựng cho mình những thói quen tốt, trong đó có thói quen tự học. Chúc các bạn tìm ra được hình thức học tập hiệu quả, phù hợp với bản thân nhé!